Zagadnienia polskiego systemu medycznego wciąż dla większej części pacjentów pozostają sporą tajemnicą. Nie inaczej jest, jeśli chodzi o pojawienie się recept elektronicznych i zasady ich realizacji. Co każdy pacjent powinien wiedzieć na temat tej innowacji?
Teleporady
Teleporada wśród wielu pacjentów stała się bardzo popularną formą kontaktu ze specjalistą. Często korzystają z niej pacjenci zamieszkali na terenach, na których panuje bardzo ograniczony dostęp do opieki medycznej. Mowa tutaj między innymi o wsiach i mniejszych miejscowościach. Dzięki teleporadzie uzyskanie pomocy lekarza specjalisty możliwe jest zawsze w razie potrzeby. Pacjent nie musi martwić się wielomiesięcznym oczekiwaniem na wizytę.
Pomimo tego że coraz większa liczba osób docenia zalety teleporady, wciąż wielu pacjentów podchodzi do tego rozwiązania ze sporą dozą nieufności. Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że zdecydowana większość przypadków medycznych wcale nie wymaga osobistego stawiennictwa w gabinecie lekarza. Specjalista trafną diagnozę może równie dobrze wystawić na podstawie przeprowadzonej za pośrednictwem telefonu lub internetu rozmowy z pacjentem. Dzięki uzyskanym informacjom lekarz może nie tylko zaplanować proces leczenia, ale także, jeśli zajdzie taka potrzeba, wystawić e-receptę bądź też zwolnienie lekarskie.
Teleporady to rozwiązanie, które często wybierane jest przez osoby zbyt zapracowane na to, by umówić wizytę w stacjonarnym gabinecie lekarza. Portale umożliwiające umówienie konsultacji zdalnych ze specjalistą często działają w godzinach wczesnoporannych i późnowieczornych – czyli wtedy, kiedy tradycyjne przychodnie są nieczynne. Pacjent samodzielnie decyduje o tym, w jakich godzinach odbędzie się jego konsultacja z lekarzem. Pozwala mu to na uzyskanie potrzebnego wsparcia medycznego za każdym razem, kiedy jest ono potrzebne.
Z telekonsultacji często korzystają także:
- osoby chorujące na infekcje sezonowe,
- kobiety w ciąży,
- pacjenci w podeszłym wieku,
- osoby niepełnosprawne i z ograniczeniami ruchowymi,
- osoby obawiające się zakażenia w poczekalni w przychodni.
Co warto wiedzieć na temat recept elektronicznych?
E-recepta została wprowadzona w roku 2020. Miała stanowić dla alternatywę dla papierowej recepty. Obowiązek wystawiania recept elektronicznych obecnie dotyczy wszystkich lekarzy. Można jednak wymienić kilka wyjątków, kiedy specjalista może wystawić receptę w tradycyjnej, papierowej formie. Jest to możliwe, kiedy:
- lekarz nie ma dostępu do systemu informatycznego,
- recepta dotyczy leków z importu docelowego,
- lekarz przepisuje receptę transgraniczną,
- recepta wystawiona jest dla osób bez ustalonej tożsamości,
- lekarz wystawia receptę dla siebie bądź też członków swojej rodziny.
Wielu pacjentów zadaje pytanie, jakie dokładnie informacje zamieszczone są w recepcie elektronicznej. Otóż, jest ona nośnikiem dokładnie tych samych danych, co tradycyjna recepta papierowa. Jedyna różnica polega na formie ich zapisu – w recepcie elektronicznej przechowywane są one w systemie informatycznym Ministerstwa Zdrowia.
Jak otrzymać receptę i w jaki sposób ją zrealizować?
Jeszcze kilka lat temu pacjent, który chciał otrzymać receptę na dany lek, musiał osobiście zgłosić się do gabinetu lekarza. Po zakończeniu konsultacji otrzymywał do ręki papierowy dokument, z którym musiał udać się do apteki. Obecnie wszystko wygląda całkowicie inaczej.
Pacjent na zakończenie konsultacji otrzymuje na swój numer telefonu, e-mail lub też aplikację mobilną, czterocyfrowy kod PIN bądź też kod QR, z którym udaje się do apteki. Musi podać także farmaceucie swój numer PESEL, a ten niezwłocznie wyda mu potrzebne leki. Ten sposób otrzymywania e-recepty dotyczy osób, które posiadają założony profil w Internetowym Koncie Pacjenta. Pacjenci, którzy nie posiadają dostępu do internetu, e-receptę otrzymają od lekarza w formie papierowego wydruku, na którym umieszczony będzie kod kreskowy.
Czy receptę można otrzymać wyłącznie podczas wizyty stacjonarnej?
Postępująca cyfryzacja nie ominęła także medycyny. Jej skutkiem jest wprowadzenie lekarskich konsultacji zdalnych, z których korzysta coraz większa liczba osób. Pacjent, który jest zainteresowany otrzymaniem e-recepty, nie zawsze musi osobiście stawiać się w gabinecie lekarza. Równie dobrze może umówić telewizytę za pośrednictwem telefonu, wideokonferencji bądź też Internetu. To do pacjenta należy podjęcie decyzji o formie kontaktu z lekarzem. Polskie prawo mówi, że recepta online może być wystawiona wyłącznie po konsultacji lekarskiej – ta jednak może odbywać się na najróżniejsze sposoby.
Pacjenci muszą pamiętać o tym, że internetowy system Ministerstwa Zdrowia gwarantuje lekarzom dostęp do szczegółowych informacji na temat ich historii choroby, zażywanych na stałe leków i sposobów leczenia. Dlatego bardzo ważne jest, by każdy pacjent w rozmowie z lekarzem udzielał rzetelnych i zgodnych z prawdą informacji – tylko na ich podstawie możliwe będzie wystawienie recepty elektronicznej.
Jak długo ważna jest recepta?
Pacjenci, którzy otrzymają od lekarza e-receptę, wcale nie muszą realizować jej od razu. Jeśli na dokumencie przepisanych zostanie więcej leków, a pacjent nie czuje potrzeby kupna ich wszystkich na raz, może kupić w aptece zaledwie część z nich, a resztę zachować na późniejszy termin. Trzeba jednak pamiętać, że każda recepta elektroniczna posiada termin ważności. Standardowy dokument ważny jest przez 30 dni od momentu wystawienia go przez lekarza. Jednak, w zależności od rodzaju przepisanych leków, recepta ważna może być także przez 7, 120, a nawet 365 dni. Pacjent musi pamiętać o tym, że w momencie, kiedy upłynie termin ważności dokumentu, jego realizacja stanie się niemożliwa.
