Strona główna RZESZÓW Uroczystości w lesie Turzańskim ku pamięci ofiar NKWD

Uroczystości w lesie Turzańskim ku pamięci ofiar NKWD

0
Reklama

20 września w Turzy (gm. Sokołów Młp.) odbyły się uroczystości upamiętniające ofiary zbrodni NKWD sprzed 76 lat. W okresie od sierpnia do września 1944 roku Rosjanie wymordowali tam kilkaset osób, przede wszystkim byli to żołnierze AK.


Więźniowie przywożeni byli od oddalonej o kilka kilometrów Trzebuski, gdzie istniał składający się z czterech ziemianek i domu spółdzielczego obóz jeniecki założony przez sowietów na pastwisku gminnym w sierpniu 1944 roku.
26 sierpnia 1944 roku, natychmiast po wyzwoleniu przez Armię Czerwoną okolic Sokołowa  spod okupacji niemieckiej, w sąsiedniej wsi Trzebuska NKWD zorganizowało obóz przejściowy. Więziono w nim żołnierzy Armii Krajowej i Narodowych Sił Zbrojnych, schwytanych polskich partyzantów oraz żołnierzy innych narodowości, m.in. Rosjan, Niemców, Azerbejdżan. Wyroki śmierci wykonywano w lesie koło Turzy. Miejsca pochówku były starannie maskowane. Ubrania, wszelkie dokumenty i rzeczy osobiste niszczono. Obóz zlikwidowano w październiku 1944 roku. Choć obóz funkcjonował zaledwie kilka miesięcy, przeszło przez niego ok. 2,5 tys. osób. Część więźniów przewieziono do innych łagrów, część zesłano w głąb Rosji. Niektórych skazano na śmierć i wywieziono odzianych tylko w bieliznę do pobliskiego lasu. Pierwsze ekshumacje przeprowadziła grupa partyzantów już w listopadzie 1944 roku. Potwierdziły one fakty mordów. Później przez kilkadziesiąt lat cała sprawa była okryta tajemnicą.  Konkretne badania rozpoczęto dopiero w maju 1990 roku. Pierwsze uroczystości upamiętniające ofiary tej sowieckiej zbrodni odbyły się w 1988 roku, a w 1995 postawiono pomnik wraz z krzyżem ku pamięci poległym.  Historycy określają to miejsce jako „Mały Katyń”.



Uroczystości rozpoczęły się  o 13.30 w turzańskim lesie występem kółka wokalnego  z Sokołowa i koncertem orkiestry dętej z Ropczyc. Następnie burmistrz gminy i miasta Sokołowa Andrzej Ożóg zabierając głos powitał zacnych gości, m.in. parlamentarzystów Roberta Winnickiego, Marcina Warchoła i Kazimierza Gołojucha, podkarpacką kurator oświaty Małgorzatę Rauch, starostę rzeszowskiego Józefa Jodłowskiego oraz lokalnych samorządowców również z sąsiednich powiatów. W swoim wystąpieniu przypomniał wydarzenia które działy się na tym terenie 76 lat temu. Następnie o godzinie 14.00 J. E. ks. Bp Edward Białogłowski odprawił mszę świętą polową. Homilię wygłosił dziekan dekanatu Sokołów Młp. ks. Jerzy Uchman, który podobnie jak gospodarz gminy przypomniał o symbolice tego miejsca naznaczonego krwią ludzką. Całość dopełnił apel pamięci i salwa honorowa, po której nastąpił składanie wiązanek. Obchody zakończyła koncertem orkiestra dęta.

Reklama