Strona główna HISTORIA Kuryłówka: 73. rocznica zwycięskiej bitwy nad NKWD

Kuryłówka: 73. rocznica zwycięskiej bitwy nad NKWD

0
Reklama

6 maja w Kuryłówce k. Leżajska odbyły się uroczystości upamiętniające 73. rocznicę zwycięskiej bitwy nad NKWD. Tego dnia upamiętniono także 100-lecie działalności OSP w tej wiosce.


Uroczystości rozpoczęła msza św. w intencji żołnierzy oraz druhów OSP, której przewodniczył J.E. ks. abp Adam Szal metropolita przemyski. Tuż po mszy nastąpił uroczysty przemarsz wojska, grup rekonstrukcyjnych oraz gości pod urząd gminy, gdzie nastąpiło uroczyste odsłonięcie pomnika upamiętniającego żołnierzy walczących w bitwie pod Kuryłówką.
Uroczystego otwarcia dokonali przedstawiciele samorządu lokalnego na czele z wójtem gminy Kuryłówka Tadeuszem Halesiakiem, a poświęcenia metropolita przemyski.

Historia bitwy

Dnia 5 maja 1945 r. w rejon Kuryłówki przybyła kolejna grupa dezerterów tym razem z Trzeciego Samodzielnego Operacyjnego Batalionu Wojsk Wewnętrznych którzy zbiegli z Biłgoraja. Dezercja polskich żołnierzy spowodowała zdecydowaną reakcję dowództwa wojsk sowieckich. Utworzono zbiorczy pułk NKWD, którego zadaniem było likwidacja zbrojnego podziemia. 5 maja do Kuryłówki  przybył zwiad NKWD poszukujący zbiegłych  dezerterów. Sowieckie pojazdy pancerne  zostały ostrzelane poniżej kościoła  parafialnego. Po tym incydencie zebrał się sztab oddziałów leśnych  celem omówienia dalszych działań. Wiadomym było, że Sowieci przyjdą w większej sile. Dowództwo Narodowej Organizacji Wojskowej miało dwa wyjścia: odejść za San lub podjąć walkę. Kapitan Franciszek Przysiężniak pod wpływem silnej perswazji oficera politycznego Inspektoratu Rzeszowskiego Tadeusza Kaczurby pseudonim  „Tatar” postanowił walczyć.
Dnia 6 maja 1945 roku około godziny 600 do wioski od strony Kulna podeszły  pierwsze oddziały NKWD, które starły się z patrolem z oddziału Stanisława Pelczara – pseudonim „Majka”. Wobec naporu wroga patrol wycofał się. Na polecenie kapitana Franciszka Przysiężniaka oddział Bronisława Gliniaka „Radwana” zorganizował obronę w centrum Kuryłówki odpierając dwa ataki Sowietów. Do walki wprowadzono oddziały Stanisława Pelczara „Majki” i Franciszka Kazuba  „Lisa”. O zwycięstwie polskich  oddziałów   zdecydował kontratak oddziału Józefa Zadzierskiego „Wołyniaka” na lewe skrzydło wojsk sowieckich. Walka w Kuryłówce trwała około 10 godzin.  Warto nadmienić, że punkt dowodzenia oddziałów polskich znajdował się na plebani w Kuryłówce.  Z  wieży kościoła prowadzono obserwację pola bitwy. Na plebanie po bitwie  zwożono rannych i tu ich opatrywano. Oczywiście wszystko za zgodą księdza proboszcza Kazimierza Węgłowskiego.
Bitwa pod Kuryłówką przez lata wymazana z historii należy do największych zwycięskich bojów żołnierzy podziemia antykomunistycznego z NKWD. W walce pod Kuryłówką strona sowiecka przyznała się do strat: jedenastu zabitych, piętnastu zaginionych i dziewięciu rannych. Według strony polskiej Sowieci stracili w bitwie od pięćdziesięciu do  siedemdziesięciu  zabitych. Straty polskie to siedmiu zabitych  i pięciu rannych.

Reklama
Reklama