Strona główna HISTORIA Co dalej z najsłynniejszym rzeszowskim pomnikiem?

Co dalej z najsłynniejszym rzeszowskim pomnikiem?

0
Reklama

Pomnik Czynu Rewolucyjnego, bo tak brzmi oficjalna nazwa charakterystycznego pomnika znajdującego się w centrum Rzeszowa, ma zostać usunięty z przestrzeni publicznej. Takiego zdania są pracownicy rzeszowskiego Instytutu Pamięci Narodowej, przeciwny tej decyzji jest prezydent Rzeszowa – Tadeusz Ferenc. 
Co proponuje IPN?
Zdaniem IPN pomnik miałby zostać usunięty z rzeszowskiej przestrzeni publicznej zgodnie z obowiązującą od ponad roku ustawą dekomunizacyjną. Wedle zapisów wynikających z niej zakazane jest propagowanie komunizmu lub innego ustroju totalitarnego poprzez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. W związku z zapisem ustawy zobligowane do usuwania komunistycznych upamiętnień są samorządy, zgodnie z zaleceniami rzeszowskiego IPN. Instytut w sprawie niesławnego pomnika oficjalnie wypowiedział się latem, w piśmie wysłanym do Rady Miasta. Informowano w nim, że na terenie Rzeszowa są także upamiętnienia, które nie powinny istnieć w przestrzeni publicznej. Co można odczytywać jako sugestię do całkowitego demontażu kontrowersyjnego pomnika.
Odpowiedź prezydenta miasta
Tadeusz Ferenc (były członek PZPR) jednoznacznie nie zgadza się z opinią pracowników IPN. Co więcej prezydent stanął w obronie pomnika i napisał list do dyrektora rzeszowskiego oddziału IPN, w którym podkreślił przywiązanie mieszkańców do pomnika. W swojej argumentacji powoływał się również na walory artystyczne i historyczne monumentu. Ferenc swoje stanowisko tłumaczył tym, iż w jego opinii pomnik jest integralnym elementem miejskiego krajobrazu od ponad 40 lat, a także stanowi najbardziej rozpoznawalny symbol Rzeszowa.
Co dalej z pomnikiem?
Prezydent Rzeszowa jest zdeterminowany by bronić pomnika. Dlatego też poprosił, aby do dyskusji na jego temat zostały włączone środowiska artystyczne oraz mieszkańcy, którzy także mają wypowiedzieć się w sprawie jego przyszłości. Historycy z IPN zapewniają, że ich zdanie w sprawie monumentu jest niezmienne. Mimo to zapewniają, są gotowi na dalsze rozmowy. Ich zdaniem kluczowa będzie również opinia konserwatora, która będzie miała wpływ na ostateczny kształt formułowanych przez IPN wniosków.
Historia pomnika
Pomysłodawcą budowy pomnika był I sekretarz KW PZPR w Rzeszowie Władysław Kruczek. Prace przy budowie pomnika ruszyły w 1967. Wykonawcą rzeźby Nike i z drugiej strony pomnika twarzy chłopa, żołnierza i robotnika ze sztandarem rewolucji był rektor krakowskiej ASP – Marian Konieczny (poseł na Sejm PRL VIII i IX kadencji z ramienia PZPR, członek Rady Krajowej PRON w 1983 r.).
Pomnik od 2006 r. znajduje się na terenie należącym do zakonu oo bernardynów. Pomnik nie został wyłączony w akcie przekazania gruntu, nie jest również wpisany do rejestru zabytków. Zakonnicy na otrzymanym terenie wybudowali ogólnodostępne ogrody i podziemny parking, nie mają jednak planów co do przyszłości pomnika.
Zdjęcie: Paweł Litwin

Reklama